Mocht u zich vandaag afvragen hoe een laat-neolithische pijlpunt er uitziet: we hebben toevallig eentje opgegraven in Beveren. En dan nog wel een pracht exemplaar!
Waaslandhaven
Hoofdstuk 2
Na het treffen van de nodige voorbereidingen, werd gisteren het officiële startschot gegeven voor de twee fase binnen het Beveren verhaal: de prospectie van de grote dekzandrug. Net zoals een jaar geleden, zal de komende maanden een team van archeologen van BAAC graven, zeven, splitsen en zweten, opzoek naar prehistorische sporen en vondsten van onze voorouders.
Tijdens deze fase zal ongeveer 6 ha onderzocht worden verdeeld over 4 werkputten, die op hun beurt opnieuw verdeeld worden in vakjes van 50 cm op 50 cm en 10 cm diep. De inhoud van deze vakjes wordt vervolgens door een zeef gehaald. De overgebleven zeefresidu’s worden gedroogd en onderzocht door onze steentijdsspecialisten. Uiteindelijk worden deze resultaten in een database geladen die ons instaat stelt de vondsten te vertalen naar een prehistorisch verhaal. We hopen dit verhaal aan het einde van 2019 aan de wereld te kunnen presenteren.
Naast nieuw materiaal werd ook een aantal nieuwe collega’s aangeworven die ons team zullen versterken. Graag wensen we bij deze het gehele team veel succes!
Een nieuw hoofdstuk in ons prehistorisch verhaal
Het is reeds een half jaar geleden dat ons team van archeologen en bodemspecialisten zich terugtrok uit de Waaslandhaven. Gedurende deze figuurlijke winterslaap hebben we natuurlijk niet stil gezeten. De informatie die verzameld werd gedurende de campagne in de nazomer van 2015 werd uitvoerig onderzocht door onze specialisten en de eerste resultaten vlijtig neergepend.
In eerste instantie werden 6500 units uitgeschept en gezeefd, waarna het overgebleven vondstmateriaal onderzocht werd. Maar niet enkel het materiaal zelf speelt een rol in ons onderzoek, ook de spreiding ervan is van groot belang. Zo werd in onze database ook de vondstenaantallen per unit genoteerd. Met deze informatie kunnen spreidingskaarten of distributiekaarten ontwikkeld worden. Zoals op de afbeelding. Deze spreidingskaarten kunnen ons onder meer inzichten geven over hoe onze prehistorische voorouders hun kampen inrichten en vertellen meer over hun leefgewoontes. Naast het ontwikkelingen van distributiekaarten werd ook ingezet op Paleolandschappelijk onderzoek. Hiervoor verwijzen we graag naar een vorige post met betrekking tot de profieltransecten.
Een distributiekaart met hoge vondstendensiteit.
Vanaf juni zal onze archeologenkaravaan terug halt houden in Beveren. In eerste instantie wordt het terrein klaargestoomd en wordt de infrastructuur aangelegd. Vanaf juli zullen we normaliter terug op volle toeren draaien met het gravend onderzoek. De tweede fase van dit prehistorisch onderzoek vergt een beduidend grootsere aanpak dan de vorige. Tijdens deze campagne zullen namelijk ruw geschat 30000 units worden uitgeschept, gezeefd en gesplitst. Dit is bijna 5 keer zoveel als tijdens de vorige fase.
Ook nu houden we jullie graag op de hoogte van het reilen en zeilen op de site en kunnen jullie gedurende de hele zomer ons verhaal via deze blog blijven volgen.
- Een voorbeeld van Neolithisch vondstmateriaal.
- Een voorbeeld van Vroeg Mesolithisch vondstmateriaal.
“Winterslaap”
De laatste vakjes werden geschept en gezeefd, de laatste profieltransecten geregistreerd en bemonsterd. Het terrein werd opgeruimd en zo verdwijnt het team van archeologen terug van het veld, toch voor 2015. Maar we zitten niet stil. Onze specialisten zullen zich de komende maanden verder buigen over de vondsten en intussen worden ook de eerste voorbereidingen getroffen voor de tweede fase van dit project. We hopen jullie dan ook in 2016 verder te kunnen informeren over het reilen zeilen van dit project.
Tot slot nog enkele cijfers:
Er werden ongeveer 6500 vakjes geschept en gezeefd, verdeeld over zes putten. Dit alles leverde meer dan 30 000 vondsten op: voornamelijk vuursteenartefacten (zowel kleine splinters als volledige gebruiksvoorwerpen), maar daarnaast zijn ook heel wat hazelnootfragmenten, stukjes verbrand bot en enkele aardewerkfragmenten aangetroffen. Tevens is bijna 350 lopende meter bodemprofiel gefotografeerd en opgetekend.
Profieltransecten en dendrochronowat?!
De afgelopen week waren de weergoden ons gunstig gezind en werden we gezegend met een prachtige nazomer. Ideale weersomstandigheden voor ons team! Naast de opgravingsputten waar de archeologen op zoek gaan naar artefacten en sporen, gaan de bodemkundige collega’s op zoek naar de geheimen van de bodem. Zo werden de afgelopen weken verschillende profielputten aangelegd. Eén van deze profielputten meet maar liefst 125 meter en loopt dwars door de natste delen van het onderzoeksgebied. Door middel van deze profielputten wordt onder andere de gelaagdheid van onze bodem bestudeerd.
Het beschrijven van een profiel.
Op de foto’s is duidelijk een donker, dik veenpakket te zien. Dit veen zou tussen 2000 en 5000 jaar oud zijn, op basis van gelijkaardig bodemonderzoek in de omgeving. Er werden geen artefacten of menselijke resten aangetroffen in ons veenpakket. Ongeacht de leeftijd zouden dergelijke vondsten door de conserverende werking van het veen, erg goed bewaard kunnen zijn. Wat we wel aantroffen waren verschillende stammen van ontwortelde bomen. Aangezien deze bomen werden overgroeid door het veenpakket zijn ze dus ook tussen de 2000 en 5000 jaar oud.
De bodemlagen worden uitgebreid beschreven en geregistreerd.
Een deel van het profieltransect.
Een boom in het veenpakket.
Er worden plaatjes gezaagd uit de bomen in het veen.
De schijven worden geregistreerd.
Schijven voor dendrochronologie.
Jaarringen op een schijf.
Wanneer onze bomen voldoende jaarringen hebben, kunnen ze gebruikt worden voor dendrochonologie. Een dateringstechniek op basis van de jaarringen van bomen. Bomen zijn stress gevoelig en dit weerspiegeld zich in de jaarringen. Deze zijn streek en soort gebonden. Veel van deze patronen zijn reeds opgenomen in dateringskalenders. Op die manier kunnen bijvoorbeeld houten voorwerpen binnen een archeologische context gedateerd worden. Wanneer bomen gevonden worden met een hogere leeftijd, kunnen de dateringskalenders ook verder worden aangevuld. We hopen dan ook dat onze bomen hier verder een rol kunnen inspelen.
Het werfbord is gearriveerd!
De start van een lang verhaal
Na twee weken van schaven, zeven, splitsen en meten, zit de sfeer en de routine er al goed in. De start van ons verhaal ging gepaard met enkele kleine moeilijkheden, maar niets is onoverkomelijk voor ons team van archeologen. Nu op het veld alles goed verloopt, vonden we ook de tijd om ons te concentreren op deze website. Langsheen deze weg hopen we een breder publiek te kunnen aanspreken en te informeren over het verdere verloop van dit prehistorisch avontuur.
-
- In de regen
-
- Op het veld
-
- In de zon
Graven onder de Waaslandhaven 