The Saga Continues

Het einde van het jaar luidde meteen ook het einde van onze prehistorische opgraving te Verrebroek in of althans het einde van het veldonderzoek. Nu we in totaal iets meer dan 95 kilo vuursteen ingezameld hebben, moeten alle vondsten natuurlijk nog uitvoerig bestudeerd worden door onze specialisten. We hopen dan ook de komende maanden meer nieuws te brengen over de verworven inzichten.

IMG_4864

Sfeerbeeld terreinwerk met een rondleiding op de achtergrond. 

Naast prehistorische sporen en vondsten werden ook jongere occupatiesporen aangetroffen op de site. Zo werd uit één van de 17de/18de-eeuwse grachten een metalen grape gevonden met daarbij een gedeponeerde hondenschedel.

Uit de late middeleeuwen werd een handvol kuilen onderzocht en werden karrensporen opgetekend die over de smalle zandrug in de richting van Verrebroek lopen. Uit diezelfde periode werd ook een akkercomplex blootgelegd waarbij in de vulling van de grachten nog duidelijk de invloed van de getijdenwerking van de Schelde zichtbaar was. De perceelsindeling sluit aan bij historische bronnen over veenwinning, al werden geen sporen aangetroffen van veenwinning zelf. De perceelsindeling werd na de Farnese-overstromingen volledig opnieuw uitgegraven met een lichte verschuiving in oriëntatie tot gevolg.

karrenspoor_Beveren

Karrenspoor

Mogelijk werd ook een kleine Romeinse muntschat aangetroffen. De munten werden gedeponeerd omstreeks 270 na. Chr. samen met wat vaatwerk, een tegula-fragment en het handvat van een wijnzeef. Maar concreet werden geen sporen van middeleeuwse of Romeinse bewoning aangetroffen.

IMG_6708

Het handvat van een Romeinse wijnzeef.

Met het afsluiten van de site werd ook de tijdscapsule terug ingepakt. In totaal kregen we het afgelopen jaar ongeveer 1100 bezoekers langs, een groot succes dus! Voor scholen en groepen uit het Waasland die ook in 2018 graag iets met archeologie doen verwijzen we jullie graag door naar Erfpunt, onze partner tijdens de schoolbezoeken.

 

Herfst in Verrebroek

Ook na de zomervakantie staat de tijd niet stil in Verrebroek. Sinds begin september konden we ongeveer 500 schoolkinderen welkom heten op onze site. Maar ook het onderzoek loopt nog steeds verder als een trein. Naast enkele mooie vondsten, werd ook en bodemprofiel van wel 300 m lang bestudeerd.

Bij de start van het nieuwe schooljaar, zijn ook heel wat klassen opnieuw onze site komen bezoeken. In totaal konden we reeds een 500 tal kinderen uit de naburige scholen welkom heten in onze tijdscapsule en op de prehistorische site. Naast de rondleidingen op het terrein zelf, volgden de scholen ook een archeologie atelier in de klas zelf, ingericht door onze collega’s van Erfpunt.

Ook in de tweede helft van onze opgraving blijven we bijzondere vondsten aantreffen in het veld. Zo vond collega Benjamin onlangs nog een grote afslag en zien we collega Shanah een stuk natuursteen vrij leggen. Natuursteen komt maar zelden voor op prehistorische sites in Zandig Vlaanderen, dus een vondst als deze is meer dan welkom!

Vorige week nog kregen ons team van archeologen bezoek van onze bodemkundigen. Er werd met de kraan een bodemprofiel van wel 300 m aangelegd om de bodemopbouw van het terrein beter te kunnen bestuderen.

Van jong naar ouder (van boven naar onder) vinden we verschillende lagen terug die telkens typerend zijn voor een stukje van de landschapsvorming.

  1. Tijdens de 15de en de 16de eeuw was het terrein onderhevig aan getijdenwerking. Het bovenste bruingrijze bodempakket kent dan ook een typische gelaagdheid.
  2. Door het afsmelten van de ijskappen en een zeespiegelstijging ontstond een moeraslandschap (vanaf 5000 BP). De zwarte veenlaag stamt uit deze periode.
  3. Toen het klimaat geleidelijk warmer en natter werd (ca. 10 000 BP), kwam een podzolprofiel tot stand. Dit is de witgrijze laag.
  4. Daaronder ligt een geel pakket, aangebracht door de wind in het Toendralandschap tijdens de ijstijden (20 000-10 000 BP).
  5. Het onderste grijsgroene zand werd afgezet door een ondiepe zee tussen ongeveer 5 en 2,5 miljoen jaar geleden.
Het landschap evolueerde dus van een zee (ca. 5 – 2,5 miljoen jaar geleden), naar een toendra (20.000-10.000 BP), naar een moeras (vanaf 5.000 BP)  naar wat we uiteindelijk kennen als de Vallei van de Boven-Schelde met invloed van het getij.
Voor wie wil zetten we op 2 november nog een laatste keer de deuren open voor het brede publiek. Een bezoek is gratis, maar inschrijven verplicht. Jong en oud kunnen er naast een begeleid bezoek aan de site en de tijdscapsule ook kennis maken met Dorothee! Onze vriendin uit de prehistorie neemt je graag mee op een reis doorheen de tijd. Inschrijven kan via publiekswerking@baac.be.
 

De Vlaamse Havendag 2017

Tijdens de Vlaamse Havendag is er ook plaats voor archeologie!

Al wie onze archeologische site te Verrebroek graag een bezoekje wil brengen, wie meer wil leren over de prehistorie of wie zelf een prehistorische workshop wil volgen is welkom op onze site op 17 september. Wie wil, kan die dag ook kennismaken met de logistieke bedrijven die zich na het onderzoek hier zullen vestigen.

Naast een infomoment rond archeologie en een bezoek aan de site zelf, duiken we de prehistorie in en kan men ook deelnemen aan één van de workshops gegeven door onze prehistorische voorouder Lucia!

Programma:

10u: Wat is Archeologie?
10u30: Een reis door de tijd naar de prehistorie.
11u: Workshop: prehistorisch mes maken of een armbandje.
11u30: Wat is Archeologie?
12u: Een reis door de tijd naar de prehistorie.
12u30: Workshop: prehistorisch mes maken of een armbandje.
13u: Wat is Archeologie?
13u30: Een reis door de tijd naar de prehistorie.
14u: Workshop: prehistorisch mes maken of een armbandje.
14u30: Wat is Archeologie?
15u: Een reis door de tijd naar de prehistorie.
15u30: Workshop: prehistorisch mes maken of een armbandje.

Meer informatie over de Vlaamse Havendag kan u terugvinden via: http://www.vlaamsehavendag.be/. Vragen of opmerkingen rond ons programma die dag mag u richten aan publiekswerking@baac.be.

Feitjes en weetjes

Even een stand van zaken aan de hand van enkele feitjes en weetjes, want deze week werden meer dan 65.000 vakjes geschept! Dus nu nog maar 30.000 te gaan!

In totaal werden reeds 130.000 kratjes of 3.250.000 kilo of 3.250 ton grond versjouwd. Er werd met andere woorden 3/4de van een olympisch zwembad ontgraven of 65 km aan kratjes. Dat is ongeveer vanaf ons kantoor te Mariakerke tot het hartje van Antwerpen via de E34.

Dat leverde in totaal 82.332 gesplitste vondstnummers op, waarvan er 33.471 vuursteen bevatten, dat is ongeveer 40,65%. In totaal werden dus 178.722 stuks of 104,62 kilo vuursteen gevonden. En alles werd verpakt in 121.777 kleine zip-zakjes.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De grave gasten van JCW

Eind juli was BAAC Vlaanderen opnieuw gastheer voor het JCW-archeologen kamp. Voor de tweede maal op rij zijn de grave gasten een handje komen toesteken op onze prehistorische site in Beveren. Naast hun dagelijkse activiteiten op en rond het veld brachten ze ook een bezoekje aan onze tijdscapsule. Ze ontpopten zich niet alleen tot echte archeologen, maar ook tot echte oermensen!

Enkele sfeerbeelden

De rondleidingen en workshops waren tot nu toe een groot succes! Heel wat nieuwsgierigen trotseerden de weergoden en gingen met ons mee op een tripje doorheen de geschiedenis. Ook de komende weken kunnen geïnteresseerden zich nog inschrijven via publiekswerking@baac.be ! Meer praktische info kan je terugvinden via deze site!

De eerste tijdreizigers

Gisteren gingen onze deuren opnieuw open voor het grote publiek! Jong en oud stapten de wondere wereld van het mesolithicum binnen. Ze maakten kennis met Diederik, onze prehistorische voorouder die hen vuur leerde maken en kregen een rondleiding op onze archeologische site door onze gids Annelies. Een groot succes volgens klein en groot! Met dank aan Kurt De Wit en Inger Woltinge voor de fijne sfeerbeelden!

Wil je zelf graag één van onze workshops volgen? De prehistorie aan de levende lijve ondervinden? Of meer interesse in het archeologisch onderzoek op onze site? Schrijf je dan snel in voor één van onze bezoeken via publiekswerking@baac.be. De bezoeken vinden elke woensdagnamiddag (13u en 15u) plaats tijdens de zomermaanden (juli en augustus). Meer info: http://www.gravenonderdewaaslandhaven.com

Vuur maken op een prehistorische site!

Tijdens de zomermaanden stellen we opnieuw onze deuren open voor het grote publiek. Ieder die dat wil, kan zich inschrijven voor een begeleid bezoek aan onze archeologische site. Je maakt er niet alleen kennis met echte archeologen en hun onderzoek, maar kan er in de tijdscapsule ook ontdekken hoe het er 10.000 jaar geleden uitzag. Daarnaast leer je van een re-enactor hoe je vuur maakt, juweln, werktuigen, enzovoort!

Een begeleid bezoek aan de opgraving
Op het terrein wordt het onderzoek van een steentijdsite onder begeleiding van een ervaren gids verder toegelicht. Je maakt kennis met de verschillende tools op het terrein en diverse soorten archeologische sporen. Ook worden enkele bijzondere vondsten voorgesteld.

De tijdscapsule
Wie binnenstapt in de tijdscapsule op de site wordt meer dan 10.000 jaar terug in de tijd
gekatapulteerd naar een kamp uit de steentijd. Je maakt er kennis met de leefgewoonten van een kleine gemeenschap jagers-verzamelaars (onderdak, voeding, werk, ….). Alle onderdelen van de tijdscapsule werden gemaakt met de gereedschappen en van de materialen die men vroeger gebruikte. Je krijgt dus een authentiek beeld van hoe het er vroeger moet uitgezien hebben.

De Re-enactor
Elke woensdag loopt er ook een echte jager-verzamelaar rond op de site. Deze is erg bedreven in de technieken die men in de steentijd gebruikte om vuur te maken, te jagen, enzovoort. Hij of zij kan je laten zien hoe je dit allemaal moet doen. Elke woensdag geeft de re-enactor workshops aansluitend op de rondleidingen van 13.00 u. en 15.00 u. Iedereen kan deelnemen. Kinderen steeds onder begeleiding, actieve deelname mogelijk vanaf 5 jaar. Elke workshop duurt +/- 30 minuten. Welke workshop wanneer plaatsvindt, vind je terug in het overzicht hieronder.

Benieuwd naar de vele facetten van het werk op het terrein? Zin om echt eens te proeven van archeologie? Of ongelofelijk nieuwsgierig naar het kamp in de tijdscapsule? Schrijf je dan snel in!

Praktisch
Vrije inschrijvingen
Wanneer? Elke woensdagnammidag om 13.00 u. en/of 15.00 u.
Voor wie? Iedereen: Inschrijvingen worden de zondagavond voordien afgesloten. Maximum 15 personen per rondleiding.

Georganiseerde groepen
Wanneer? Alle momenten tijdens de werkweek, behalve woensdagnamiddag om 13.00 u. en/of 15.00 u.
Voor wie? Georganiseerde groepen (okra, zilveren passer, femma, heemkundige verenigingen, grabbelpas, speelpleinwerking …)

Alle rondleidingen vinden plaats op de site zelf: Logistiek Park Waasland, Verrebroekstraat 9120 Beveren. Parkeren is in beperkte mate mogelijk op de werf.
Een bezoek aan de archeologische site is gratis.

LET OP! De site is werkterrein. Hou altijd rekening met rondrijdende werkvoertuigen! Er mag niet zonder gids op de werf rondgelopen worden. Bezoekers dienen te wachten aan het verzamelpunt, dat aan de parking staat aangegeven.

Hoe inschrijven?
E-mail: publiekswerking@baac.be
Vermeld duidelijk datum, gewenst uur van je bezoek aantal personen. Er is een beperkte capaciteit per rondleiding.
Meer info via 09 237 07 42 bij Lien Van der Dooren

Programma re-enactors:
05/07 Vuur maken met Diederik
12/07 Vuur maken met Diederik
19/07 Armband twijnen van lindebast met Lucia
26/07 Houten schijfjes snijden en schilderen met Lucia
02/08 Mes maken van vuursteen en hout met Lucia
09/08 Vuur maken met de vuurboog met Lucia
16/08 Lederen geluksbuideltjes maken met Dorothee
23/08 Armbandjes maken met Dorothee
30/08 Houten Amuletten maken met Dorothee

De slanke boor

Twee weken terug werd op onze site een slanke boor gevonden, die onmiddellijk de bijnaam “de tandenstoker” kreeg. Intussen werd nog een tweede exemplaar aangetroffen tijdens het splitsen. Deze slanke boren zijn een unicum in de regio en zijn vooral gekend uit het Britse vroeg mesolithicum. In Star Carr bijvoorbeeld werden niet minder dan 107 van dergelijke ‘awls’ of “mèche de  forêt” teruggevonden. Ook in het Scandinavische vroeg mesolithicum duiken ze regelmatig op. In België werd een iets groter exemplaar terug gevonden in Evergem, eveneens in een vroeg mesolithische context.

 

2017-05-11 14.14.59